Tegenwoordig zijn de alcoholvrije en alcoholarme bieren populairder dan ooit. In de schappen, op het terras of in de sportkantine, alcoholvrij/arm is het nieuwe sexy! Van elke twintig glazen bier die in Nederland gedronken wordt is er nu al zelfs één alcoholvrij. Door de opmars van het alcoholvrij drinken komen er steeds meer alcoholvrije bieren bij. Zo zijn er al alcholvrije IPA’s op de markt, maar ook is het niet gek als je de schappen gevuld ziet staan met alcoholarme biertjes. Als bierliefhebber kunnen wij niet meer om de alcoholvrije en alcoholarme bieren heen!
Maar dat is het niet altijd geweest..
Heel wat jaren geleden was alcoholvrij bier voor zwangere vrouwen, de bob of voor mietjes. De keuze was niet reuze, dus had je het maar te doen met een malt biertje. Meestal vonden de mensen het ook niet erg lekker. Een waterig drankje met een bier smaak. De alcoholvrije bieren die toen vooral in het oog sprongen, waren de zogenaamde Malt bieren. Zoals Amstel Malt, Grolsch Stender of de Heineken Malt.
En wist je dat Nederland zelfs een Bierverordening kende waarbij alcoholvrij bier volgens deze verordening niet meer dan 0,1% alcohol mocht bevatten. Tot een percentage van 1,2% spraken ze van alcoholarm bier. Onze wetgever had met deze Bierverordening er rekening mee gehouden dat het moeilijk was om met zo’n bier product dronken te worden. Gelukkig werd deze verordening in 2015 alweer afgeschaft, aangezien nergens ter wereld een land een dergelijke regeling had opgesteld. Echter heeft de Nederlandse Drank- en Horecawet ook nog wat voor het zeggen hierover. Bijzonder maar weer..
Wat is alcoholvrij bier nu precies?
Een Alcoholvrij bier wordt in Nederland ook vaak wel malt bier genoemd. Het is een bier met een extreem laag alcoholpercentage. De meeste alcoholvrije bieren zijn pils, maar er bestaan ook tarwebieren, Ales, IPA’s, Porters, Stouts en Bockbieren die alcoholvrij zijn. De keuze wordt reuze!
In de landen om ons heen mag een bier met maximaal 0,5% procent alcohol, ‘alcoholvrij’ op het etiket hebben staan. De Drank- en Horecawet in Nederland ziet alle bieren tot 0,5% als alcoholvrij, alleen mogen Nederlandse brouwers dat niet op het etiket zetten als er meer dan 0,1% alcohol in hun bier zit.
Geschiedenis
Als we de geschiedenisboeken in duiken zien we dat het eerste Nederlandse alcoholvrije bier, in het jaar 1918 op de markt werd gebracht door de Amersfoortse Phoenix brouwerij. Het bier kreeg de naam “Malto” en het werd gepresenteerd als een bier voor jongeren en sporters. Helaas bleek dit geen succes, aangezien het eind 1920 definitief verdween van de markt.
In het jaar 1932 deed de Amsterdamse bierbrouwerij De gekroonde Valk, ook wel bekend als Van Vollenhoven, nog een poging met het bier Valko, ‘de absoluut zuivere drank, uitsluitend bereid uit gerst, hop en suiker’. Dit ‘alcoholvrij bier’ bevatte echter wel degelijk 2% alcohol. Dus eigenlijk niet alcoholvrij! Maar ook met Valko, waarvan de makers claimden dat het de beste drank was ‘na sport en bij snelverkeer’ werd het al vrij snel een groot fiasco.
Bij onze Oosterburen maakten de zogeheten alkoholfreies in de loop van de jaren 70 van de vorige eeuw zijn entree. Een brouwerij uit Berlijn introduceerde op de Leipziger Messe van 1972 ‘AUBI’, een alcoholvrij bier voor automobilisten. In het jaar 1979 maakt de toenmalige Bondsrepubliek kennis met de ‘Clausthaler’. Dit alcoholvrij bier begon ook in Nederland, zéér behoedzaam, aan een kleine opmars voor alcoholvrij bier.
De ontwikkeling van onze Oosterburen inspireerde brouwerij Heineken namelijk om het avontuur te wagen op de markt van het alcoholvrij bier. Freddy Heineken en zijn brouwers bedachten voor hun creatie een stoere en herkenbare naam: Buckler! Echter werd die opmars in de jaren 80 al snel tot banden gelegd in Nederland. Cabaretier Youp van ’t Hek maakt tijdens een oudjaarsconference korte metten met alcoholvrij bier. Het bier van Heineken werd weggezet als ‘geformeerd bier’ en Van ’t Hek had hierover een duidelijk mening:
Hij munt het begrip ‘Buckler-drinker’ als:” “Buckler? Heb je niet wat anders…?”
En zo werd alcoholvrij bier toch wat minder stoer en nam de vraag in Nederland af. Gelukkig beleeft het alcoholvrij bier nu een mooie opmars en kunnen we er niet meer om heen!
Zit er alsnog alcohol in alcoholvrij bier dan?
Minimaal % alcohol | Maximaal % alcohol | |
0.0% op het etiket | 0 % | 0 % |
Nederlands alcoholvrij bier | 0 % | 0,1 % |
Buitenlands alcoholvrij bier (verkocht in Nederland | 0 % | 0,5 % |
Alcoholarm bier in Nederland | 0,1 % | 1,2 % |
Radler | 0 % | 3,0 % |
Hoe wordt alcoholvrij bier gebrouwen?
Het ontwikkelen van een alcoholvrij bier is nog geen ondankbare opgave voor een brouwer. De voorkeuren en verwachtingen van een brouwer over hoe goed en lekker een alcoholvrij bier hoort te zijn, is vaak persoonlijk.
Het brouwen zonder alcohol en daarmee voldoen aan de verwachtingen is soms nog wel eens lastige opgave. Ga maar eens na: een belangrijke en essentiële stap bij de productie van bier, is de toevoeging van het ingrediënt gist. Gist zet namelijk uit het mout gewonnen suiker om in alcohol. De alcohol werkt in het bier als drager van geur en smaak. Tegelijkertijd zorgt het voor een zekere complexiteit en karakter. Het brouwen van een alcoholvrij is dus een uitdaging. De brouwer stelt zichzelf dan ook altijd de vraag; hoe creëer je een volwaardig bier als je dat fundament voor geur, smaak en complexiteit niet mag gebruiken. Het bier mag niet te zoet worden, maar wel zo aromatisch als een bier mét alcohol.
Een brouwer van een alcoholvrij bier kan een drietal bekende methoden:
- Brouwen met weinig mout
- Filtering via een membraan
- Destillatie
Brouwen met weinig mout
Met deze brouwmethode kiest de brouwer voor een geringe hoeveel mout die met weinig zetmeel en dus amper fermenteerbare suikers, zodat er weinig alcohol ontstaat. Bij de zeer korte gisting kunnen zich maar weinig smaken gaan ontwikkelen.
Filtering via een membraan
Door het bier na de gisting door een membraam te laten lopen, kunnen de ethanolmoleculen eruit worden verwijderd. Maar door het membraan verliest het wel bier wel wat van zijn aroma’s.
Destillatie
Het gaat erom het bier te verhitten zodat de alcohol kan gaan verdampen. Maar het kookpunt van ethanol ligt op 78 graden Celsius, zodat het gevaar bestaat dat de smaak van het bier hierdoor achteruit kan gaan. Daarom wordt bij deze brouwmethode het bier onder vacuüm gebracht, zodat het kookpunt aanzienlijk lager ligt en er bier met 0% alcohol kan worden gemaakt.
Ander soorten van brouwmethoden met alcoholvrij zijn als volgt:
Mengen
In dit proces worden verschillende ingrediënten met elkaar vermengd, zonder alcohol. De ingrediënten die hiervoor gebruikt zijn moeten samen de smaak van gebrouwen bier gaan nabootsen.
Alcoholloze vergisting
In dit proces wordt gist gebruikt dat nauwelijks tot geen alcohol produceert. Daarbij wordt tijdens de fermentatie een lagere temperatuur dan normaal gebruikt. Dat zorgt ervoor dat het gist minder productief is en minder alcohol produceert
Alcoholvrij bier verkrijgbaar op de tap?
In de regel zie je veel alcoholvrije bieren vaak in flesvorm of in blik. Op de tap is alcoholvrij bier nog niet echt populier. Eén van de trendsetters van alcoholvrij bier op de tap is het biermerk Heineken 0.0%. Dit alcoholvrij bier is dan ook goed verkrijgbaar op tap in ons land. Andere merken blijven nog wat achter. Dat heeft alles te maken met de restsuikers die in sommige alcoholvrije bieren zitten. Suikers kunnen namelijk voor verontreiniging zorgen in tapleidingen en als één ding heilig is bij tapbier, dan is het wel een strenge en goede hygiëne van het systeem.
Wat houdt Malt bier in?
Malt is het Engelse woord voor mout. Zo wordt het belangrijke bieringrediënt gerst, vochtig gemaakt onder hoge temperaturen waardoor het gaat ontkiemen. Dit proces wordt ook wel mouten genoemd. Het resultaat is uiteindelijk gerstemout. Bij een malt bier zijn water en gerstemout de belangrijkste basis ingrediënten. Het klinkt dus vrij aannemelijk dat malt bier inderdaad verwijst naar de moutsmaak die voornamelijk aanwezig is in alcoholvrij bier. Een voorbeeld voor een Malt bier is de Jever Fun.
Wat is alcoholarm bier?
Soms wordt alcoholvrij bier wel eens verward met alcoholarm bier. Wat is nu het verschil tussen deze twee? Het label alcoholarm wordt in Nederland gebruikt voor een bier dat tot 1,2 procent alcohol bevat. De term ‘alcoholvrij’ suggereert dat er helemaal geen alcohol in de drank zit. Dranken die een laag alcoholpercentage bevatten, is ‘alcoholarm’ een betere benaming voor. Bier in het buitenland dat tussen 0,1% en 1,2% alcohol bevat, wordt wél weer als alcoholvrij bestempeld. Dat is dus goed om te weten als je ook op vakantie geen alcohol drinkt.
Een voorbeeld voor een alcoholarm bier is de Uiltje Brewing Company – Superb-Owl.
Wat betekent Radler?
De Radler is een combinatie van bruin bier of Pils en limonade. Door het gebruik van deze combinatie wordt het in de regel een dorstlesser genoemd. Een Radler is dan ook een bier die zich graag laat zien bij zonnig weer en zomerse temperaturen. Heerlijk voor op het terras of een bier wat je kunt aanbieden op een feestje. Het alcoholpercentage van een Radler ligt tussen de 2% en 3%.
Bij BesteBiertje.nl raden wij de Amstel Radler Fris 0.0% aan.
Is alcoholvrij bier gezond?
Alcohol is namelijk een grote boosdoener als het gaat om de hoeveelheid calorieën in dranken. In een alcoholvrij bier zit vaak meer suiker, maar het totaal aan calorieën blijft onder dat van een pils met een alcoholpercentage van 5%. Een alcoholvrij bier bevat minder calorieën dan pils of een speciaalbier. Ben je dus strak aan het lijnen? Een alcoholvrij bier kun je dan ook gerust drinken. Ook kun je veilig de weg op als een alcoholvrij bier achter de kiezen hebt.