Tegenwoordig worden er ontzettend veel verschillende soorten bierstijlen gebrouwen. Zo kunnen we naar schatting wel ruim 140 bierstijlen benoemen. De specifieke kwaliteit van het water, heel zuiver of bomvol carbonaten, maakt de creatie mogelijk van pils naar een Stout.
Wie bepaalt nu eigenlijk wat een bierstijl exact is? Aan de basis van een stijl ligt altijd een min of meer oud gebruik voor. Als consument herken je een duidelijk soort bier en verwacht je ook bepaalde smaakeigenschappen. Zo is het hoge alcoholgehalte van een Imperial Stout dat de Britten brouwden voor de Oostzeemarkt, ontstaan uit de noodzaak om het bier langer goed en houdbaar te maken.
Laten we eens deze bierstijl onder de loep gaan nemen!
Donker Brits Bier
Men noemt een stout of een porter vaak ook wel een donker Brits bier. Je moet er van houden of helemaal niet, krijg je dan vaak te horen.
Deze van oorsprong Britse stijlen onderscheiden zich door hun uiterlijk en kleur, maar bovendien vooral door de gebrande en tannineachtige smaak.
Door het gebruik van geroosterde mout krijgt het bier een donkere kleur. Het gebruik van de mout wordt boven 150 graden Celsius geroosterd en al een klein percentage (namelijk 5%) van de mout volstaat al voor de volgende soorten smaken;
- geroosterde of gebrand;
- koffie;
- chocolade;
- zoethout.
De Stout
Een Stout bier wordt ook wel een sterkere variant van Porter bier genoemd. Omdat er veel verschillende soorten stout bier zijn, loopt het alcoholpercentage uiteen van 3% tot wel 13% alcohol. De smaak is zwaar en kan vrij bitter zijn, of juist wat zoeter. De kenmerkende kleur van stout bier is zeer donker. Eén van de bekendste Stouts ter wereld is de Guiness Draught.
Als we kijken naar de geschiedenis van het Stout bier, vinden wij de roots van het bier in Engeland. In het jaar 1677 werd in het zogeheten Egerton Manuscript, voor het eerst gesproken over stout Porters, later verwoord tot ‘Stout’. In het Engels betekent Stout, vrij vertaald, ‘sterk’ of ‘krachtig’.
Met onze eigen Nederlandse vertaling heeft het woord dus niks te maken.
Nederlandse Stout
Ook Nederlandse brouwerijen begonnen in de 19e eeuw met het brouwen van Stouts. De Dry Stout is een stijl die eind jaren 1800 en begin 1900 veel in Nederland gebrouwen werd. De Nederlandse Stout bevatte tussen de 5 en 6% alcohol.
Verschillende soorten Stout bier
De bierstijl Stout kent vele familieleden en daarmee dus ook verschillende stijlen. En deze verschillende varianten hebben zo ook weer hun eigen unieke kenmerken. Laten we er eens een paar gaan uitlichten.
De Stout
Een Stout is bovengistend, heeft een geroosterde bitterheid en is over het algemeen donkerder dan bijvoorbeeld een Porter. Met tonen van gebrande of geroosterde mout, tannine en koffie zijn veel voorkomend. De nasmaak in de Stout zit vol gebrandheid en kent ook een bitterheid . Het alcoholpercentage in een Stout varieert. Zo beginnen lichte Stouts bij 4% en de zware klassieke Stouts gaan wel tot 8%. Een voorbeeld van een lekkere Nederlandse Stout is de Othmar Stout.
Smaken | Gebrande smaak, koffie, chocolade, zoethout, amandel |
Koolzuurgehalte | Laag tot hoog |
Bitterheid | Licht tot gemiddeld |
Zoetheid | Licht tot sterk |
Alcoholgehalte | Van 3 tot 8% |
Imperial Stout
Dit stijl ontleent zich aan een rijke geschiedenis. Over deze karakteristieke bierstijl wordt vaak gezegd dat hij gebrouwen zou zijn met veel alcohol, mout en hop om de lange zeereis vanuit Engeland naar Rusland te overleven. Sommigen beweren zelfs dat de bieren zo veel alcohol zouden bevatten omdat ze anders op de barre wateren van de Oostzee zouden bevriezen. In de geschiedenisboeken schrijft bierschrijver Martyn Cornell dat dit niet mogelijk is, aangezien de zee waarop de schepen voeren bij de temperaturen die nodig zijn om een bier te laten bevriezen, zelf ook zou bevriezen en dus niet bevaarbaar zou zijn. Cornell toont ook aan dat er voorlopig geen tastbaar bewijs bestaat dat de term ‘imperial’ in dit geval zou slaan op het Russisch keizerlijk hof, hoewel hij dit zelf ook wel aanneemt. Keizer Peter I van Rusland zou in 1698 Londen hebben bezocht en er zodanig hebben genoten van de Porters (of stouts, die volgens Cornell heden ten dage inwisselbare begrippen zijn) dat hij de export ervan naar zijn land zou hebben bevolen.
De verhalen over de hoge Russische alcoholtolerantie deden al snel de ronde in Engeland, en het is bewezen dat al sinds de 18de eeuw sterke Stouts vanuit Engeland naar Rusland werden geëxporteerd om aan de Russische vraag naar sterke bieren te voldoen. Daar werden ze naar verluidt gedronken als een edele drank vergelijkbaar met champagne, en niet als een goedkoop bier. En voilà, zo ontstond de naam Imperial Stout.
Een voorbeeld van een heerlijke Imperial Stout is de Põhjala Pime Öö.
Smaken | Gebrande smaak, koffie, pure chocolade, amandel en rood fruit |
Koolzuurgehalte | Gemiddeld |
Bitterheid | Licht tot sterk |
Zoetheid | Gemiddeld tot sterk |
Alcoholgehalte | Van 8 tot 12% |
Oatmeal Stout
Door het toevoegen van een consequente havergift, krijgt deze Stout variant de volle en romige textuur van havermoutpap met smaaktonen van chocolade. Dit maakt het een bijzondere Stout variant.
Smaken | Romig, chocolade en koffie |
Koolzuurgehalte | Gemiddeld tot hoog |
Bitterheid | Licht |
Zoetheid | Gemiddeld tot sterk |
Alcoholgehalte | Van 4 tot 6% |
Koffie Stout
Chocolade- en volle, geroosterde koffiesmaken vullen de lichte citrushoparoma’s aan van deze Stout variant in Amerikaanse stijl. Bij een Koffie Stout is de smaak van koffie nog veel uitgesprokener aangezien er echte koffie aan het brouwsel wordt toegevoegd. De koffie Stout is een typische exponent van de “nieuwe bieren” die de laatste jaren in de Verenigde Staten zijn ontwikkeld en veel navolging hebben gekregen in met name Nederland, Scandinavië en België.
Smaken | Gebrand, sterke koffiesmaak |
Koolzuurgehalte | Gemiddeld |
Bitterheid | Licht |
Zoetheid | Gemiddeld |
Alcoholgehalte | Van 4 tot 6% |
Amerikaanse Stout
Dit is een variant van de Stout met veel koffie en chocolade erin verwerkt. De hoparoma en de hopsmaak zijn zeer aanwezig maar ook fruit en citrustonen zijn te bespeuren in deze variant. Het alcoholpercentage van deze Stout variant ligt tussen de 6% en 9%.
Een mooi voorbeeld van een heerlijke Amerikaanse Stout, is de Anderson Vally Bourbon Barrel Stout.
Smaken | Gebrand, koffie, citrus |
Koolzuurgehalte | Gemiddeld tot sterk |
Bitterheid | Licht tot gemiddeld |
Zoetheid | Gemiddeld tot sterk |
Zoetheid | Van 6 tot 9% |
Milk Stout
De Milk Stout ontstond doordat een brouwer melk aan de Porter had toegevoegd. Het werd namelijk door Engelse arbeiders bij de lunch gedronken. Het is te kenmerken als een zijdezacht bier met een zweem van chocolade en koffie tonen. De Milk Stout wordt in de volksmond ook wel een Cream Stout genoemd. Deze Stout variant heeft een zoetig karakter gekregen door de toevoeging van bepaalde moutsoorten en de toevoeging van karamel en chocolade tonen. Het alcoholpercentage bij deze Stout variant ligt tussen de 3% en 6%.
Een lekker voorbeeld van een Milk Stout is Millionaire van The Wild Beer Company uit Engeland.
Smaken | Gebrand, koffie, romig |
Koolzuurgehalte | Gemiddeld |
Bitterheid | Licht tot gemiddeld |
Zoetheid | Gemiddeld tot sterk |
Alcoholgehalte | Van 3 tot 6% |
Welk gerecht bij een Stout bier
Een Stout is zoals we eerder hadden beschreven een vrij donker bier . Donkere bieren zijn vaak zwaar en bitter of zoals bij een Milk Stout wat zachter en zoeter. Smaken die in de Stouts naar voren kwamen waren dus koffie, chocolade , amandel en soms karamel. Een Stout is dus een zeer uitgesproken bier waarbij het extreem lekker kan zijn bij de juiste gerechten.
De uitgesproken smaak van een Stout past heel goed bij stoofgerechten of wild vlees. Bij BesteBiertje.nl hebben wij een heerlijk recept voor jullie. Namelijk kalfswangen gestoofd in bier. Bij dit recept raden wij een heerlijke Imperial Stout aan van de Berghoeve brouwerij, namelijk de ‘Zwarte Snorre’.
Ben je al aan een dessert begonnen? Dan raden wij de The Wild Beer Co. Millionaire aan. Dit is een heerlijke en zachte Milk Stout van de Wild Beer Company uit het Engelse Somerset. De brouwers gaan vanuit het gedachtegoed uit dat hun bieren een uniek smaakbeleving hebben; de wilde gist van het huis wordt in een naburige ciderboomgaard geplukt en ze halen vaak seizoensgebonden, met name wilde ingrediënten uit de directe omgeving.
De naam van het bier komt van de Engelse term Millionaire’s Shortbread vandaan. Oftewel een koekje met chocolade en karamel. En dat is te proeven in dit bier! Met een combinatie van gezouten karamel, biscuit, bittere koffie en donkere chocolade is het werkelijk een toetje geworden. Gebruik dit toetje dus bij je toetje!
Welk glas gebruik je voor een Stout bier
Een Stout bier schenkt men in de regel in een snifterglas omdat hier de zwaardere en de donkere aroma’s van het bier goed in te ruiken zijn. Heb je geen snifterglas, geen probleem. Een ouderwets Pint glas of een breed glas is ook prima te gebruiken. Na het inschenken van de Stout, schuim de kraag niet af. De schuimkraag geeft je juist wat extra aroma’s die je proeft. Heerlijk toch?
Na het lezen van dit artikel ben je vast heel nieuwsgierig geworden wat er allemaal nog meer geschreven is over Stout bieren. Op onze website hebben wij een aantal Stout bieren beoordeeld en beschreven. Als je het eenmaal weet te waarderen is het echter wel een heel bijzonder en karakteristiek bier. Genieten geblazen met een Stout!